Είναι όλες οι θερμίδες το ίδιο;

Η βασική ανησυχία όλων όσοι ακολουθούν μία δίαιτα ή διατροφή είναι ο αριθμός των θερμίδων που προσλαμβάνονται και όχι από που προέρχονται. Η αλήθεια είναι ότι όλες οι θερμίδες δίνουν την ίδια ποσότητα ενέργειας. Από αυτή την άποψη η θερμίδα είναι θερμίδα. Ωστόσο, μέσα στο σώμα μας τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Διαφορετικά τρόφιμα περνούν από διαφορετικά βιοχημικά μονοπάτια, κάποια από τα οποία προκαλούν απώλεια ενέργειας.

Σάκχαρα

Τα δύο βασικότερα σάκχαρα στη διατροφή σου είναι η γλυκόζη και η φρουκτόζη. Αν και τα δύο είδη παρέχουν τον ίδιο αριθμό θερμίδων, η φρουκτόζη έχει πολύ περισσότερες αρνητικές επιδράσεις στις ορμόνες, την όρεξη και τον μεταβολισμό. Αυτό βέβαια, δεν χρειάζεται να σε αποθαρρύνει από το να τρως αρκετά φρούτα. Παρ’ ότι περιέχουν φρουκτόζη, είναι πλούσια σε νερό, φυτικές ίνες και ιχνοστοιχεία. Η αρνητική της επίδραση ξεκινάει όταν γίνεται υπερκατανάλωση αυτής, ιδίως μέσω των πρόσθετων σακχάρων και γλυκών.

Παραγωγή ενέργειας

Κάθε τρόφιμο ακολουθεί διαφορετικό μεταβολικό μονοπάτι. Οι θερμίδες που προέρχονται από την πρωτεΐνη είναι λιγότερο παχυντικές από εκείνες που προέρχονται από το λίπος και τους υδατάνθρακες, καθώς η πρωτεΐνη χρειάζεται περισσότερη ενέργεια για να μεταβολιστεί. Το ίδιο ισχύει και για τα ολόκληρα τρόφιμα (π.χ. φρούτα) σε σχέση με τα επεξεργασμένα (π.χ. χυμοί).

Δείκτης κορεσμού

Ο δείκτης κορεσμού είναι ένα μέτρο της ικανότητας που έχει ένα τρόφιμο να μειώσει την πείνα, να αυξήσει το αίσθημα κορεσμού και να μειώσει την θερμιδική πρόσληψη για τις επόμενες ώρες. Κάποια τρόφιμα δίνουν πιο έντονα το αίσθημα κορεσμού από άλλες. Για παράδειγμα, είναι πιο εύκολο να καταναλώσεις 500 θερμίδες ή και περισσότερες από παγωτά, ενώ θα πρέπει να πιεστείς για να καταναλώσεις τον ίδιο αριθμό θερμίδων προερχόμενες από αυγά και μπρόκολο. Άλλα παραδείγματα τροφών με υψηλό δείκτη κορεσμού, είναι οι βραστές πατάτες, το μοσχάρι, τα αυγά, τα φασόλια και τα φρούτα. Σε αντίθεση αυτά που έχουν χαμηλό δείκτη κορεσμού είναι κυρίως τα γλυκά.

Δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες

Πάρα πολλές μελέτες έχουν συγκρίνει τις δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες και εκείνες που είναι χαμηλές σε λίπος. Τα αποτελέσματα δείχνουν κατά κύριο λόγο πως οι δίαιτες που είναι χαμηλές σε υδατάνθρακες οδηγούν σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους κατά 2 με 3 φορές περίπου περισσότερο από αυτές που είναι χαμηλές σε λίπος. Η κυριότερη αιτία είναι πιθανόν γιατί αυτές οι δίαιτες προκαλούν μεγάλη απώλεια νερού. Έτσι, το υπερβάλλον πρήξιμο φεύγει μέσα στις πρώτες δύο εβδομάδες. Επιπλέον, οι δίαιτες χαμηλές υδατάνθρακες τείνουν να περιέχουν περισσότερη πρωτεΐνη σε σχέση με τις δίαιτες χαμηλές σε λίπος. Όπως προαναφέρθηκε, η πρωτεΐνη χρειάζεται περισσότερη ενέργεια για να μετατραπεί σε γλυκόζη.

Γλυκαιμικός δείκτης

Το σημείο που συμφωνούν όλοι οι επιστήμονες είναι ότι οι ραφιναρισμένοι υδατάνθρακες είναι ανθυγιεινοί. Αυτοί περιλαμβάνουν πρόσθετα σάκχαρα όπως η σουκρόζη, το σιρόπι καλαμποκιού που είναι πλούσιο σε φρουκτόζη καθώς και τα λευκά άλευρα (ψωμί, ζυμαρικά, κλπ). Όταν καταναλώνεις ένα τρόφιμο που αυξάνει απότομα τα επίπεδα σακχάρου του αίματος, τότε προκαλεί και απότομη μείωση μερικές ώρες αργότερα. Όταν συμβαίνει αυτό, έχεις πιο συχνά τη επιθυμία για ένα άλλο σνακ εξίσου πλούσιο σε υδατάνθρακες. Ως εκ τούτου, αυτό έχει δραματικό αντίκτυπο στο σωματικό βάρος και στην διατροφική συμπεριφορά προκαλώντας επεισόδια υπερφαγίας.